Cinsel arzu insan doğasın en önemli güçleri arasındadır ve bu güç, coşkulu bir zevk ya da partnerler arasında derin bir bağlantıya sebep olabilir. Ne yazık ki yenilik ve gizem kaybolmaya başladığında arzu da zamanla azalmaktadır. Partnerlerin en azından fantezi dünyasında yenilik ve çeşitlilik araması nedeniyle, birbirleri hakkında cinsel fantezilerin sıklığındaki azalma (“İkili Fanteziler”) ve başka insanlar hakkında kurulan fantezilerin sıklığındaki artış (“İlişki Dışı Fanteziler”) bu sürecin tipik sonuçlarıdır. Kurulan bu fanteziler ilişkiyi tehdit etmeden de yenilik ve çeşitlilik ihtiyacını tatmin edebilir. Yine de bazıları ilişkideki eksikliklerin daha açık bir şekilde görülmesini sağladığından, ilişkiden hoşnut olmamaya yol açabilir.
Cinsel fantezilerin işlevlerini ele alan bir çalışmada, çoğunlukla cinsel fantezilerin sıklığı ve içeriği ile ilgili değişkenlere odaklanmıştır. Örneğin; olumsuz çift etkileşimlerini takiben insanların fantezilerinde kendilerini daha çaresiz olarak temsil etme eğiliminde oldukları bulunmuştur. Cinsel fantezilerin ilişkiyi nasıl etkilediği ile ilgili nispeten az şey bilinir. Bilim adamları fantezi üretmenin cinsel arzuyu arttıran bir afrodizyak etkisi yarattığını kabul etmektedirler. Bununla birlikte literatür sistematik araştırmalardan ziyade, klinik izlenimlere dayandırılmıştır. Ve “fantezi eğitimi” nin (yani partnerlerin cinsel arzusunu uyandırmak için rehberlik yapıp yapmadığı) ilişkinin iyi oluşunu arttırıp arttırmadığı ya da neden etkilediği üzerine çelişkili görüşler ortaya koymuştur. Yakın zamanda Kişilik ve Sosyal Psikoloji Bülteni’nde yayınlanan araştırma, cinsel fantezilerin ilişki atmosferini etkileyip etkilemediğini ve nedenini içermektedir.
YAPILAN ÇALIŞMALAR
Yapılan 4 araştırmada Birnbaum ve arkadaşları, ikili ve ilişki dışı fantezilerin ilişki üzerine etkilerini incelemişlerdir.
Çalışma 1‘de romantik partnerlerden eşleri (ikili fantezi durumu) veya bir başka kişi hakkında (ilişki dışı fantezi durumu) cinsel fanteziler kurmaları ve sonrasında bu fantezileri hikaye biçiminde betimlemeleri istenmiştir. Bunu takiben, katılımcılardan partnerleri ile ilişkiye girme arzularını ve partnerlerini mutlu edecek bir şeyler yapma isteklerini derecelendirmeleri istenmiştir. İkili fantezi durumundaki katılımcıların partnerleri ile cinsel ilişkiye girme ya da onları mutlu edecek bir şey yapma isteğinin, ilişki dışı fantezi durumundakilerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Çalışma 2’de ise iki grup arasındaki istek farkının, partnerlerin birbirleri hakkında kurdukları fantezilerin olumlu etkisinden mi, yoksa farklı kişiler hakkında kurulan fantezilerin olumsuz etkisinden mi olduğu açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Bunu ölçmek için, katılımcıların eşleri ile ya da başka biri ile görüştüklerini hayal etmelerini sağlayacak 2 cinsel olmayan koşul eklenmiştir. Bu kontrol koşullarının eklenmesinin sebebi, bir kişinin partnerini düşünüyor olması bağlamdan bağımsız olarak (cinsel bir konu içinde ya da cinsel olmayan bir konu içinde) cinsellik ya da diğer ilişki destekleyici davranışlarda bulunma arzusunu arttırma olasılığını ortadan kaldırmaktır.
Özellikle, katılımcılar, partnerleri veya başka biri ile ilgili, cinsel veya cinsel olmayan faaliyetlerde bulunmayı içerden 4 senaryodan birini hayal etmişlerdir. Daha sonra bu senaryoyu hikaye biçiminde betimlemişler ve ardından partnerleri ile cinsel ilişkiye girme arzusu ve cinsel olmayan pozitif bir aktivite yapma isteklerini (örn. Samimi, cinsel olmayan konuşma) derecelendirmişlerdir. Sonuçlar, ilişki dışı fantezi kurmanın kişinin partneri ile cinsel ya da cinsel olmayan bir aktivitede bulunma isteğini azaltmadığını göstermiştir. Bunun yanında ikili fantezi (partnerleri ile ilgili) kurmanın bu isteği arttırdığı gözlenmiştir. Aynı zamanda bulgular ikili fantezi kurmanın yararlı etkisinin sadece cinsellikle ilgili alana özgü olduğunu kanıtlamaktadır.
PEKİ GERÇEKTE NASIL?
Çalışma 3 ise bu etkilerin doğal ortama uyarlanıp uyarlanmayacağını araştırmıştır. Bunu araştırmak için, romantik partnerlerden her birinin 3 hafta boyunca cinsel fantezilerini, deneyimledikleri anda, ayrıntılı bir şekilde tanımladıkları bir günlük tutmaları istenmiştir. Ayrıca katılımcılardan, 21 gün boyunca partnerlerine karşı sergiledikleri ve o günkü ilişkilerini karakterize eden bir davranışlarını raporlamaları istenmiştir. (Örneğin, “Partnerime onu sevdiğimi söyledim”; “Partnerimi eleştirdim”). Bulgular, katılımcıların partnerleri
ile ilgili fantezi kurdukları durumda, daha fazla ilişki destekleyici davranışta (örneğin, partnerlerine iltifat etme, onlara karşı düşünceli davranma )bulunduklarını desteklemektedir. Başkası ile ilgili fantezi kurmanın ise ilişki destekleyici ya da ilişkiye zarar verici davranışlar ile herhangi bir ilgisi olmadığı bulunmuştur.
Çalışma 4, partneri ile ilgili fantezi kuran kişilerin ilişkiyi destekleyici davranışlarda bulunma olasılığının neden fazla olduğunu araştırmak için tasarlanmıştır. Bu amaçla, romantik partnerlerden her ikisinin de 6 hafta boyunca her gece günlük tutmaları istenmiştir. Bu günlüğün içeriğinde, ikili fantezilerin sıklığı (partnerleri ile ilgili), partnerleri ile cinsel ilişkiye girme istekleri, pozitif veya negatif ilişkisel bakış açıları (örn, “Bugün çok değerli bir ilişkim olduğunu hissettim”; “Bugün ben ve partnerim arasındaki uyum hakkında şüphelerim vardı.” ve ilişki destekleyici davranışlar yer almaktadır. Bir kişinin partneri ile ilgili fantezi kurması, sadece partnerin çekiciliğini değil aynı zamanda ilişkiyi de geliştirmekte, ilişki hakkında olumsuz görüşleri azaltmakta ve ilişkiyi daha değerli kılmaktadır. Bu gelişmiş çekicilik, partnerleri de ilişkiye daha çok yatırım yapmaya motive ediyor gibi görünmektedir.
Genel olarak bu bulgular fantezilerin gerçek dünyada bizi nasıl etkilediğini ortaya koymaktadır. Özellikle, kişinin kendi partneri ile cinsel ilişkiye girdiğini düşünmesi, ilişkileri üzerinde yararlı etkiler doğurabilir. Ve partnerlerin cinsel arzularını arttırarak birbirlerine karşı sergiledikleri pozitif davranışları da beraberinde getirebilir. Böylece ikili fanteziler partnerlerin ve ilişkilerin çekiciliğinin arttırılması, ilişkilere zarar veren davranışların azaltılması yoluyla uzun vadede ilişkileri sürdürmelerine yardımcı olan bir ilişki-bakım mekanizması olarak hizmet edebilir.
Çeviri Kaynak: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/intimately-connected/201808/what-sexual-fantasies-can-do-relationship
Çalışmanın tamamı: http://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0146167218789611