Yeni bir kimliğe uçuş (füg) kulağa nasıl geliyor ? Bir insanın farklı bir kimliğe bürünmesi ne demektir ? Oluşan bu yeni duruma ne sebep olmuştur ? Eski kimliği hatırlamak mümkün müdür?
Bir sabah İzmir’de sahafta çalışmaya , ertesi gün Antalya’da bambaşka bir isim ve geçmişle can kurtaran olmaya, sonra ikisini birden hatırlamamaya ne dersiniz ?
Bu bahsettiklerim bir bilim-kurgu film senaryosu gibi dursa da bu durumun karşılığı olarak DSM’de tanımlanmış olan bir sendrom var ki Dissosiayatif FÜG olarak tam olarak karşınızda duruyor. FÜG Fransızca kökenli bir kelime olmakla birlikte uçuş, kaçış anlamına gelmektedir. Bu sendroma Füg adının konmasında bireylerin yaşadıkları, fakat kaldırabilecekleri yükün üstünde olan acı verici olaylardan, keskin krizlerden, büyük değişimlerden kaçış isteği olabilir. Kişinin ruhsal bütünlüğüne ve benliğine zarar veren etkenlerin sebep olduğu Füg, krizlerin ardından kişinin istemsiz olarak eski kimliğinden ve sorunlarından kaçtığı, geçmişi hatırlamadığı, psikolojik bir kaçıştır (Çörüş ve diğerleri). Füg yaşayan kişideki unutkanlık elbette normal bir unutkanlıkla açıklanamayacak düzeydedir. Çoğu insan evlilik yıl dönümünü unutsa da kimle evlendiğini unutmaz. Dissosiyatif Füg tanısı almış çoğu birey yaşadığı yeri, geçmişini, eski adını hatırlayamaz ve ortaya çıkan boşlukları yenileriyle doldurur.
Peki eski kimlik ? Atmosfere çarpan bir gök taşı gibi paramparça olup evrene mi karışmaktadır ? Söylemeliyim ki FÜG kısa süreli bir sendromdur ☺
Evrimsel Değer Füg’ün Neresinde?
Ortalama 1.3 gr olan beynimizin hayatta kalmamız için yapabileceklerinin sınırını kavramak zor. Bireyden bireye farklılaşan özgül korku alanlarınızın birinde olduğunuzu farz edin . Korktuğunuz şeyler üstünüze gelirken bütün benliğinizle istediğiniz büyük bir ihtimalle bir kaçış ,bu ortamdan kurtulmak olacaktır. Sizi üzen, zorlayan, kahreden dayanamadığınız ağır dert, sorumluluklar üstünüze gelirken beynimiz sahneye girer ve der ki :
– Hayatta kalmalıyım, sahip olduğum bu bedeni korumalıyım .
Bunun üzerine önlem almaya çalışır ve der ki:
– En iyisi beni üzen, canımı sıkan her şeyi unutayım ve hayatta kalayım.
Beyin, ayaklara komut verir ve der ki :
– Bütünlüğümüzün eşsiz taşıyıcısı haydi bizi üzen bu ortamdan uzaklaş ve benlik bütünlüğümüzü koru. Sen Limbik sistem ! –canlılarda bulunan beynin duygulardan, davranışlardan, uzun süreli hafızadan sorumlu olan sistemin tümü- haydi unut unutman gerekenleri .
Şimdide Bir Füg Vakası İnceleyelim
Bir vakayla daha net bir tablo çizecek olursak ; 38 yaşında bir kadın olan A.Ü bir şirketin Insan Kaynakları departmanında çalışmaktadır. Evli, 16 yaşında erkek bir çocuğu vardır. Her gün olduğu gibi iştedir. Oğlunun okulundan gelen telefon ile acilen okula gider. Oğlunun uzun süredir uyuşturucu kullandığını, tedbir alınmazsa oğlunu kaybedeceğini öğrenir. O gün oğlunu okuldan alır ve hastaneye götürür. Tedavi sürecinde, oğlu sürekli hastaneden kurtulmaya çalışmakta ve tedaviye direnç göstermektedir. Durum böyle olunca A. Sürekli oğluyla ilgilenmekte, işini aksatmaktadır. Eşi ise eskisi gibi ilgili bir eş değildir. Aylar sonra bir gün patronu A.’yı çağırıp bu durumun böyle devam edemeyeceğini, şirketin işine son verdiğini söyler. Bunun üzerine ne yapacağını şaşıran A. evine gitmeye karar verir ve eşinin kendisini aldattığını görür. Bütün umutlari hayalleri kırılan, bir de ihanete uğrayan A.’da tüm bu olanlar deprem etkisi yaratır.
Daha sonra günlerce A’dan haber alınamaz. Gerekli kurumlara haber verilir. A ise kilometrelerce uzakta küçük bir esnafın açtığı kafede garson olarak çalışmaktadır. Yeni ismi B. olmuştur, evli değildir ve çocuğu yoktur. Ailesini hiç tanımadığını, ortaokul mezunu olduğunu söyler. Etrafındakiler durumdan şüphelense de ona şefkat gösterirler. Birkaç gün sonra B aniden orda ne işi olduğunu ve buraya nasıl geldiğini, bu insanların kim olduğunu düşünmeye başlar. Bulunduğu yeri terk edip evine dönmek için yola düşer. Eve döndüğünde bütün arkadaşlarının ailesinin ve eşinin perişan halde evde onu beklediğini görür. Herkes çok şaşırmıştır ve soru işaretleriyle doludur zihinleri. Evde olmadığı zamanı ailesinden dinlediğinde çok şaşırır, neler yaptığını hatırlayamaz. Bunun üzerine terapiste gitmeye karar verirler. Yaşanan bu sarsıcı olayların Dissosiyatif Füge sebep olduğu söylenir.
Her füg sendromunda durum böyle olmasa da, bu sendrom kabaca hayatta kalmamız için koruyucu bir rol oynayabilir .
Füg yaygınlık oranı düşük ,kısa süreli dissosiyatif bir bozukluktur. ☺
KAYNAKLAR
http://www.journals.istanbul.edu.tr/iupcd/article/viewFile/1023013596/1023012812
